Banner
समभोकमाथि चर्चाः पाठक ठान्छन् ईशु पात्र लेखक स्वयम् हो, कृतिकार भन्छन् पाठक आफैँ पनि हुन सक्छ
विराटचोकः पछिल्लो समय चर्चामा रहेको औपन्यासिक कृति ‘समभोक’ को शनिबार मोरङको सुन्दरहरैंचा नगरपालिकाको विराटचोकमा गृहनगर विमोचन तथा कृतिमाथि विमर्श कार्यक्रमको आयोजना सम्पन्न भएको छ । अमेरिकाको बोस्टन शहरको केन्द्रीयतामा कथानक घुमेको सो कृतिका सर्जक शिवप्रकाशलाई शनिबार विराटचोकमा उपस्थित पाठकले मुख्य पात्र ईशु लेखक स्वयम् हो भन्दा हामी गलत हुन्छाँै कि हुन्नौँ भनेर जिज्ञासा राखे ।
पाठकले प्रश्न सोध्दा मुसुक्क मुस्कुराएका सर्जक शिवप्रकाश जवाफ दिँदा झन् बढी मुस्कुराए । प्रश्न गर्ने पाठकप्रति औँल्याउँदै उनले प्रतिप्रश्न गरे, ‘ईशु पात्र तपाईँ (प्रश्नकर्ता) नै हो भनेर मैले जवाफ दिएँ भने के भन्नुहुन्छ ?’
यति भनेर उनी दिल खोलेर हाँसे ।
‘ईशु पात्र तपाईँ हामी सबै हो अथवा तपाईँ हामीले देखेका हाम्रा वरीपरीका मानिस नै हुन्’, उनले थप प्रष्ट्याउँदै भने, ‘कृतिकारले आफू वरपरका चारपाँच जना मानिसको स्वभावलाई समन्वय गरेर एउटा पात्र निर्माण गर्छ । त्यसैले हरेक कृतिभित्रका पात्र आफूजस्तै वा आफूले चिनेको व्यक्तिसँग मिल्दछ । त्यसैले ईशु पात्रको चरित्र हामी धेरै जनासँग मिल्छ ।’
जवाफ दिइसकेपछि उनले फेरि हाँस्दै प्रश्नकर्तालाई औँल्याए, ‘तपाईँको जिज्ञासाको जवाफ पाउनुभयो नि ?’
प्रश्नकर्ताले पनि हाँस्दै जवाफ पाएँ भनेपछि प्रश्नकर्ता र सर्जक मात्रै होइन कार्यक्रममा उपस्थित सबैमा हाँसोको फोहोरा छुट्यो ।
समीक्षक मन्दीप भट्टराईले कृतिमा ईशु मुख्य पात्रजस्तो देखिए पनि सिन्धुका मुख्य पात्र हो भन्ने आफूले ठानेको बताए । कृतिको कथावस्तु आप्रवासी नेपालीको मात्रै नभएर घर छाडेर देशभित्रै वा विदेशका जुनसुकै देशमा रहने नेपालीको कथा भएको आफूले पाएको उल्लेख गरे ।
समीक्षक दीपक न्यौपानेले आप्रवासी लेखनका विभिन्न आयाममध्ये एक आयामको रुपमा समभोक पर्ने बताए । उपन्यासभन्दा पनि निबन्धजस्तो देखिएकाले यस्ता कृतिलाई निर्बन्ध भन्न सकिने उनले बताए । कृतिको नायक ईशु नै भए पनि उसलाई सबै पात्रले भोग गरेको उनले बताए । सुबिले आफ्नो भोक मेटाउन र मुग्धाले आफ्नो भोगको इच्छा पूरा गराउन सुबिको प्रयोग गरेको उनको भनाइ थियो ।
समीक्षक प्रेमप्रसाद भट्टराईले कृतिमा सिन्धुकाको चरित्र सबैभन्दा महत्वपूर्ण भएको बताए । विचारको आधारमा सिन्धुका अब्बल देखिने भन्दै उनले कृति मनोवैज्ञानिक कथाले भरिएको उल्लेख गरे । संसारमा हामी धेरै टाढा पुग्दैनौँ जति नै टाढा पुगे पनि मन भने घर वरीपरी नै घुमिरहेको हुने उल्लेख गर्दै उनले समभोकमा पनि हामी घर वरीपरी नै घुम्ने हुनाले ईशु पात्र हामी आफैँजस्तो वा हाम्रो चिनजानका वा छिमेकका कोही व्यक्ति जस्तो लाग्ने बताए । राजेश्वर देवकोटाको उपन्यास ‘द्वन्द्वको अवसान’ मा जस्तै समभोकमा पनि कोटेशनजस्ता मननीय अभिव्यक्ति धेरै भएको उल्लेख गरे ।
कार्यक्रमका सभापति तथा आयोजक विराट साहित्य समाजका अध्यक्ष उमानाथ भट्टराईले सिन्धुकाको भनाइलाई शिरोधार्य गरेका कारण ईशु अमेरिकामा दागरहित भएको बताए । नेपाल छोड्ने बेलामा श्रीमती सिन्धुकाले ‘रुखजस्तै अटल हुनू’ नभनेको भए ईशु अमेरिकामा सुकेको रुख ढलेजस्तै ढलिसक्थ्यो भन्दा कृतिकार शिवप्रकाश मुसुमुसु हाँसिरहेका थिए ।
समाजका अध्यक्ष विदुर सुवेदीले स्वागत मन्तव्य व्यक्त गरेको कार्यक्रम सचिव एमणि अधिकारीले सञ्चालन गरेका थिए । कार्यक्रममा कसैलाई पनि प्रमुख अतिथि नबोलाई उपस्थित सबैलाई अतिथिको रुपमा एकमुष्ट आसन ग्रहण गराइएको थियो । कार्यक्रममा उपस्थित सबैले संयुक्त रुपमा कृतिको सामुहिक गृहनगर विमोचन गरेका थिए ।
Continue Reading
Facebook Comment
कोशी प्रदेश सरकारले पहिलो पटक आयोजना गरेको प्रदेश लगानी सम्मेलनमा १ खर्ब ५२ अर्ब १६ करोड बराबरको लगानी सम्झौता भएको छ ।
कोशी प्रदेशका मुख्यदमन्त्री हिक्मतकुमार कार्कीको उपस्थितिमा भएको समापन समारोहमा १ खर्ब ५२ अर्ब १६ करोड लागत अनुमान भएका ४६ वटा परियोजना सञ्चालनका लागि सम्झौता भएको हो ।
प्रदेश लगानी प्राधिकरणका अनुसार कृषि तर्फ आठ परियोजनामा ३ अर्ब, ऊर्जा तर्फ तीन परियोजनामा आठ अर्ब, ६२ करोड, उद्योग तर्फ १२ परियोजनाका लागि ६६ अर्ब ८७ करोड, पूर्वाधारका नौ परियोजना तर्फ ३८ अर्ब ४१ करोड, पर्यटनका १० परियोजनाका ३४ अर्ब १९ करोड, सूचना प्रविधिका दुई परियोजनामा ४७ करोड, फोहोर मैला व्यवस्थापनको ६० करोडको परियोजना सम्झौता भएको हो ।
निजी क्षेत्रका १९ वटा र सार्वजनिक निजी साझेदारीका २७ वटा परियोजना सम्झौता भएको हो । सम्मेलनमा ७१ वटा परियोजना सोकेसिङ गरिएको थियो ।ती परियोजनाको अनुमानित लागत एक खर्ब ७३ अर्ब ४९ करोडको थियो । समापन समारोहलाई सम्बोधन गर्दै कोशी प्रदेशका मुख्यमन्त्री कार्कीले लगानी सम्मेलन सफल भएको बताए ।
‘संस्थासँग पैसा नभए नै ऋण लिने प्रक्रिया अगाडि बढाइएको हो,’ प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक शाक्यले भने, ‘अल्पकालीन ऋणको ब्याज महँगो हुन्छ, तै पनि लिनैपर्ने बाध्यता छ ।’
नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले श्वेतपत्र जारी गरेको छ । प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक हितेन्द्रदेव शाक्यले शुक्रबार श्वेतपत्र जारी गरेका हुन् ।
श्वेतपत्र जारी गर्दै प्रबन्ध निर्देशक शाक्यले प्राधिकरणको खातामा मौज्दा शून्य रहेकाले १० अर्ब रुपैयाँ बराबर अल्पकालीन ऋण लिने प्रक्रिया अगाडि बढाइएको बताए ।
अहिले हामीले ६ खर्बको सम्पत्ति देखाउँदै गर्दा र नाफा पनि देखाउँदै गर्दा प्राधिकरणसँग नगद मौज्दात एक रुपैयाँ पनि रहेन छ,’ शाक्यले भने, ‘त्यही भएर हामीले १० अर्ब रुपैयाँ बराबर अल्पकालीन ऋण लिने प्रक्रिया अगाडि बढाएका छौं । यदि हामीसँग नगद मौज्दात थियो भने अल्पकालीन ऋण लिने थिएनौं ।’
उनका अनुसार १० अर्ब अल्पकालीन ऋण लिनका लागि सरकारलाई पत्र पठाइसकिएको छ । ‘संस्थासँग पैसा नभए नै ऋण लिने प्रक्रिया अगाडि बढाइएको हो,’ उनले भने, ‘अल्पकालीन ऋणको ब्याज महँगो हुन्छ, तै पनि लिनैपर्ने बाध्यता छ ।’
श्वेतपत्र अनुसार प्राधिकरण ५ अर्ब २६ करोड रुपैयाँ सञ्चित नोक्सानीमा छ । आर्थिक वर्ष २०८०/८१ सम्म कुल सञ्चित नाफा करिब ४६ अर्ब ४७ करोड रहेको दाबी गरिए पनि चालु आव फागुन मसान्तसम्म नाफा ९ अर्ब ४८ करोड देखाइएको छ । प्राधिकरणको पुरानै वित्तीय विवरण अनुसार यो आयकर अघिको नाफा हो ।
यसबीच प्राधिकरणले कुनै वर्ष पनि आयकर तिरेको छैन । कम्पनीहरूले नाफाको २५ प्रतिशतका दरले आयकर तिर्नुपर्ने व्यवस्था छ । आयकर ऐनको प्रावधान अनुसार कर प्रयोजनका लागि १२ वर्षको नोक्सानी समायोजन र ‘ऐक्सिलेरेटेड डिप्रिसिएसन’ को दाबी सहितको नाफा नोक्सान गणना गर्दा हालसम्म कुल ५ अर्ब २६ करोड नोक्सानी रहेको श्वेतपत्रमा उल्लेख छ ।
त्यसैगरी प्राधिकरण २ खर्ब ४८ अर्ब १२ करोड दीर्घकालीन ऋणमा रहेको तथ्यांक पनि श्वेतपत्रमा उल्लेख छ । त्यसमध्ये नेपाल सरकारको आन्तरिक स्रोततर्फ ७७ अर्ब ८ करोड र नेपाल सरकारको जमानतमा वैदेशिक दातृ निकायतर्फ १ खर्ब ७१ अर्ब ४ करोड रहेको छ ।
प्राधिकरणको कुल दायित्व करिब ३ खर्ब ८५ अर्ब रहेको श्वेतपत्रमा उल्लेख छ । यसबाहेक २०८०/८१ सम्म प्राधिकरणको वित्तीय प्रतिबद्धता तथा सम्भावित दायित्व ६९ अर्ब ५७ करोड छ ।
सर्वोच्च अदालतको लेटरहेड दुरुपयोग अनधिकृत पत्र लेख्ने सर्वोच्च अदालतका शाखा अधिकृत महिमानसिंह विष्टलाई तीन वटा कसुरमा म्याद थप गर्ने तयारी गरिएको छ ।
रेशम चौधरीलाई पक्राउ गरेर डिल्लीबजार कारागार पठाउनुपर्ने पत्र लेख्ने अदालतको मुद्दा रिट दर्ता शाखाका विष्टविरुद्ध तीन वटा कसुरमा म्याद माग्ने तयारी प्रहरीले अघि बढाएको छ । सोही अनुसार जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंले तयारी अघि बढाएको छ ।
प्रहरी स्रोतका अनुसार उनीविरुद्ध मुलुकी फौजदारी अपराध संहिताको दफा ८४, दफा ८६ र दफा २७६ को कसुरमा म्याद माग्नुपर्ने भन्दै जिल्ला सरकारी वकिल कार्यालयमा कागजात पेश गर्ने तयारी गरिएको छ । त्यसपछि सरकारी वकिल कार्यालयले काठमाडौं जिल्ला अदालतसँग म्याद माग्ने छ ।
मुलुकी फौजदारी अपराध संहिताको दफा ८४ मा झुट्टा जानकारी दिन नहुने उल्लेख छ । कसैले कुनै राष्ट्रसेवकलाई निजले कानुन बमोजिम गर्नुपर्ने काम गर्नबाट रोक्न लगाउन वा गर्न नहुने काम गर्न लगाउने नियतले कसैलाई झुट्टा जानकारी दिन हुँदैन । यस्तो कसुर गरेमा एक वर्षसम्म कैद वा १० हजार रुपैयाँसम्म जरिवाना दुवै सजाय हुने व्यवस्था छ ।
Advertisement
Advertisement
Advertisement
Advertisement
Advertisement
-
अर्थ6 years agoसमाचारमार्फत् आफ्नो चरित्रहत्या गरिएको भन्दै कानेपोखरीका युवा व्यवसायीले गरे पत्रकार सम्मेलन
-
Banner3 years agoसाउनदेखि कुन तहका कर्मचारीको कति तलब ?
-
खेलकुद6 years agoरंगशालाको अवलोकन
-
मुख्य5 years agoशेयर बजारमा झिनो अंकको गिरावट
-
अर्थ5 years agoगोर्खा डिपाटमेन्ट स्टोर विराटचोकलाई ५० हजार जरिवाना
-
मुख्य6 years agoसुन्दरहरैंचामा चोरले बोरामा हालेर लादैं गरेको बच्चालाई आमाले खोस्न सफल
-
मुख्य5 years agoपुस १० गते खण्डग्रास सूर्यग्रहण लाग्ने भएकाले मोरङका संस्थागत विद्यालय बिदा
-
Banner5 years agoगोठगाउँमा पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालय सर्ने, गोठगाउँमा आज साँझ दीप प्रज्वलन गरिने
You must be logged in to post a comment Login